W grudniu 2021 dobiega końca Międzynarodowy Rok Owoców i Warzyw, zainicjowany przez Organizację Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO). W trakcie minionych miesięcy przyniósł on wiele ciekawych wniosków. Czego dowiedzieliśmy się o warzywach i owocach, patrząc na nie z globalnej perspektywy?
Warzywa i owoce – teraz jeszcze ważniejsze dla zdrowia
Warzywa i owoce, a także ich przetwory, w tym soki, są od lat zalecane przez dietetyków jako podstawa diety. Bogactwo składników odżywczych sprawia, że pomagają nam czuć się lepiej, skuteczniej chronić się przed chorobami cywilizacyjnymi, a nawet ładniej wyglądać. Ta prozdrowotna moc nabrała nowego znaczenia w kontekście epidemii COVID-19. Regularne spożywanie warzyw i owoców wzmacnia odporność, a ta docelowo przekłada się na niższe inwestycje państw w opiekę zdrowotną. Niestety wciąż nie wykorzystujemy potencjału warzywno-owocowej diety: statystyczny Europejczyk zjada 340 g warzyw i owoców dziennie, a Polak tylko 280 g[1], podczas gdy zalecana ilość to minimum 400 g, najlepiej podzielone na 5 porcji. Warto jednocześnie pamiętać, że dotyczy to zarówno świeżych warzyw i owoców, jak i w formie soków, musów, smoothies czy innych przetworów.
Warzywa i owoce mają globalne znaczenie
Nie trzeba być ekonomistą, by domyślić się, że warzywno-owocowe uprawy zapewniają miejsca pracy oraz byt wielu rodzinom na świecie. Ponad połowa światowej produkcji warzyw i owoców (a w krajach rozwijających się nawet ponad 80%) pochodzi z gospodarstw rodzinnych, mniejszych niż 20-hektarowe[2]. Ich wspieranie zostało wpisane w politykę ONZ, bo uprawy te mogą być zyskowne, a wymagają relatywnie niskich inwestycji. Udowodniono też, że wpływają na rozwój lokalnych społeczności, mają wkład w łagodzenie zmian klimatycznych, a siła małych (i nie tylko małych) producentów, w połączeniu z mądrą polityką państw, może z perspektywy czasu rozwiązać problem głodu na świecie.
Nastał czas owoców i warzyw!
Nastał czas owoców i warzyw!Nastał czas owoców i warzyw – potwierdzają przedstawiciele AIAM5, czyli Globalnego Sojuszu na rzecz Promocji Konsumpcji Owoców i Warzyw „5 a day”, do którego należy również Stowarzyszenie Krajowa Unia Producentów Soków (KUPS). Organizacja, która na co dzień popularyzuje znaczenie tych produktów w diecie oraz aktywnie zaangażowała się w działania realizowane w ramach Międzynarodowego Roku Owoców i Warzyw. Jej członkowie zwrócili uwagę na kilka wyzwań, które wciąż jeszcze przed nami, a pierwsze z nich to polityka ograniczająca marnotrawienie żywności. Warzywa i owoce są produktami bardzo podatnymi na psucie się, więc w dużych ilościach bywają wyrzucane jeszcze zanim dotrą z pola do sklepu. W celu zniwelowania tego problemu potrzebne jest zaangażowanie instytucji państwowych. W ten sposób konsumenci będą mogli korzystać zarówno ze świeżych warzyw i owoców, jak i przetworzonych np. w formie soków. Władze państw powinny też zadbać o zrównoważoną produkcję w rolnictwie oraz o dostępność (także cenową) tych produktów, będących podstawą zbilansowanej diety. Do tego edukacja, edukacja i jeszcze raz edukacja żywieniowa, byśmy mieli świadomość, że składniki odżywcze z warzyw i owoców są nam potrzebne od pierwszych dni życia – nawet już w okresie prenatalnym.
[1] Serwis Rzeczypospolitej Polskiej, Rok 2021 – Międzynarodowym Rokiem Owoców i Warzyw, //www.gov.pl/web/ijhars/rok-2021—miedzynarodowym-rokiem-owocow-i-warzyw [dostęp 22.12.2021 r.].
[2] FAO, International Year of Fruits and Vegetables: Key facts, //www.fao.org/fruits-vegetables-2021/en/ [dostęp 22.12.2021 r.].
