Warzywa i owoce, obok aktywności fizycznej, zajmują najważniejsze miejsce w Piramidzie Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej. Stanowiąc podstawę zbilansowanej codziennej diety, kompleksowo wspierają prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Są źródłem wielu witamin i składników mineralnych, można je spożywać na surowo, gotowane, mrożone, a także w postaci przetworów np.: soków. 18 października na całym świecie obchodzony jest Światowy Dzień Owoców i Warzyw! Jednak, aby zachować zdrowie i witalność powinniśmy świętować codziennie.
Polska poniżej średniej europejskiej
Rekomendacje ekspertów ds. żywienia dotyczące konsumpcji warzyw i owoców różnią się w zależności od kraju, jednak problem niewystarczającego dziennego spożycia tych produktów jest obecny w wielu państwach UE. Jak zauważa dr inż. Katarzyna Stoś prof. nadzw. IŻŻ zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), minimalne dzienne spożycie warzyw i owoców powinno wynosić 400 gramów, najlepiej podzielone na 5 porcji – Zalecenia te zostały odzwierciedlone m.in. w Polsce, w Piramidzie Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej (IŻŻ), której podstawę stanowią właśnie warzywa i owoce. Jednak podobnie jak w całej Unii Europejskiej, gdzie dzienna konsumpcja warzyw i owoców wynosi ok. 340 gramów, także w Polsce nie osiągamy codziennego wymaganego minimum – statystyczny Polak spożywa ich jedynie ok. 280 g na dzień.[1] A dieta zawierająca minimum rekomendowanej ilości warzyw i owoców ma niebagatelny wpływ na prawidłowe funkcjonowanie całego organizmu, a także na samopoczucie. Wielu ludzi jednak wciąż pomija te produkty w codziennym menu nie dostarczając tym samym organizmowi wystarczającej ilości witamin i składników mineralnych. Warto też pamiętać, że nieodpowiednio zbilansowana dieta może być przyczyną otyłości i wielu chorób dietozależnych. Co ciekawe, jedną z dziennych 5 porcji warzyw i owoców może stanowić szklanka 100% soku. Według danych Europejskiego Stowarzyszenia Soków Owocowych (AIJN), Europejczycy spożywają zaledwie 3 łyżki stołowe (31 ml) 100% soku dziennie – podkreśla prof. Stoś.
Świętuj przez cały rok i doceniaj to co lokalne
Aby w pełni korzystać z warzywno-owocowych dobrodziejstw warto celebrować Światowy Dzień Owoców i Warzyw przez cały rok, z uwzględnieniem sezonowości warzyw i owoców, a także przetworów z nich pochodzących. Lokalne produkty, które rosną i dojrzewają w sezonie będą charakteryzowały się wysoką zawartością składników odżywczych – dotyczy to także przetworów z nich powstałych, takich jak np. soki. Warto pamiętać także o tym, że im krótsza podróż warzyw i owoców z miejsca, gdzie rosną do sklepu, tym mniejsza strata ważnych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu substancji, takich jak witaminy i składniki mineralne. Co ciekawe, ponad 70% Polaków chętniej wybiera produkty rolne i artykuły spożywcze, które powstały z rodzimych surowców,[2] taki patriotyzm podczas zakupów dodatkowo wspiera lokalnych producentów i przetwórców. Jednak oprócz korzyści czysto ekonomicznych, wybór lokalnych warzyw i owoców jest po prostu często bardziej przyjazny dla środowiska! Logistyka związana z transportem żywności jest wieloetapowa, więc im droga jaką musi przemierzyć produkt jest krótsza, im mniej zużywa się podczas transportu energii, im mniejsza jest emisja CO2 tym mniej narażamy środowisko naturalne na dodatkowe zanieczyszczenia.
Wybieraj polskie superfruits
Polska kojarzy się z wieloma warzywami i owocami, takimi jak jabłka, gruszki, cebula, marchew czy ziemniaki, jednak nie zawsze pamięta się o małych i niepozornych krzaczkach, które kryją w sobie owoce o wysokiej zawartości substancji odżywczych. Do tzw. rodzimych superfruits, możemy zaliczyć m.in. aronię, czarną porzeczkę czy rokitnik. Warto sięgać po nie w sezonie, a poza nim wybierać je w wersji mrożonej, czy też przetworów takich jak soki, smoothie. Szczególnie jesienna dieta powinna być bogata w produkty o wysokiej zawartości antyoksydantów, flawonoidów i podnoszącej odporność witaminę C, które naturalnie wzmocnią organizm przed nadchodzącą zimą, a każdy z tych trzech superfruits jest ich wartościowym źródłem. Sięgajmy więc codziennie – nie tylko dzisiaj w Światowy Dzień Owoców i Warzyw – po różnorodne warzywa i owoce, a także ponadprzeciętne superfruits, by każdego dnia, o każdej porze roku wzmacniać prawidłowe funkcjonowanie organizmu i poczuć super moc płynącą ze wszystkich warzyw i owoców!
[1] Dane IERiGŻ oraz GUS za 2017 rok łącznie z wybranymi przetworami bez soków
[2] Raport „Patriotyzm Konsumencki Polaków” z badania ilościowego Open Research, marzec-kwiecień 2017 r. Badanie CAWI (on-line), ogólnopolska, Polacy w wieku 15-59 lat, N=800