Większość z nas ma przynajmniej jedno wspomnienie z dzieciństwa, kiedy to rodzice zachęcali nas do wypicia szklanki soku marchwiowego. Od małego wpaja się nam (dosłownie i w przenośni), że sok marchwiowy jest doskonałym elementem zbilansowanego posiłku. I słusznie! Marchew oraz sok marchwiowy to bogactwo cennych składników, wspierających naszą odporność i dobre samopoczucie. Są na to z resztą naukowe dowody.
Słynny beta karoten i spółka
Marchew może poszczycić się bardzo wysoką zawartością karotenoidów. Co to takiego? To grupa związków (i to bardzo liczna, bo do tej pory udało się już zidentyfikować ich ponad 600) znanych jako prekursory witaminy A, do której należą m.in. alfa i beta karoten, ale także luteina czy likopen[1]. Karotenoidy to substancje, które nadają roślinom, ale także zwierzętom barwę od żółtej do czerwonej[2]. To pewnie dlatego część z nas niejednokrotnie słyszała w dzieciństwie, że na piękną cerę w brzoskwiniowym kolorze najlepiej pić właśnie sok marchwiowy (ma to swoje uzasadnienie także w fakcie, że beta-karoten opóźnia procesy starzenia organizmu[3]).
Supermoce udowodnione naukowo
Co potrafią karotenoidy? Naprawdę wiele. Najważniejszą ich cechą jest działanie antyoksydacyjne (czyli działanie wobec reaktywnych form tlenu i wolnych rodników). Dzięki temu karotenoidy chronią organizm przed wieloma chorobami – stosowanie w diecie produktów bogatych w te związki przeciwdziała rozwojowi m.in. miażdżycy[4]. Nasz organizm przetwarza karotenoidy na witaminę A, która[5]:
- odgrywa istotną rolę w procesie widzenia. Wygląda na to, że w powiedzeniu rodziców „zjedz marchewkę na dobry wzrok” tkwił ogrom mądrości;
- bierze udział w prawidłowym różnicowaniu i rozwoju komórek i tkanek. Odkryto, że spożywanie żywności z wysoką zawartością karotenoidów wykazuje działanie ochronne na komórki naszego organizmu, a mianowicie hamuje uszkodzenie DNA, które mogłoby prowadzić do rozwoju nowotworu[6];
- odgrywa rolę w utrzymaniu prawidłowego stanu błon śluzowych. Ten jest niezmiernie ważny z punktu widzenia naszej odporności. Błony śluzowe stanowią w naszym organizmie pierwszą linię obrony przed bakteriami i wirusami!
K jak „Krzepnięcie” i „Kości”
Sok marchwiowy jest też dobrym źródłem witaminy K, która odpowiada za prawidłowy przebieg procesu krzepnięcia krwi, a co za tym idzie – wykazuje właściwości przeciwkrwotoczne. Witamina K odpowiada także za prawidłowe uwapnienie tkanki kostnej. Warto pamiętać, że szklanka soku marchwiowego (200 ml) dostarcza ok. 20% dziennej Referencyjnej Wartości Spożycia witaminy K[7].
Na prawidłowe ciśnienie
Istnieją również badania wskazujące na to, że sok marchwiowy może przyczyniać się do obniżenia ciśnienia krwi, ze względu na zawarty w nim potas i azotany (wpływające na utrzymanie prawidłowego ciśnienia krwi). Sok marchwiowy może również pozytywnie wpływać na regulację poziomów niektórych parametrów odpowiedzialnych za zwiększenie ryzyka wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych[8].
Szklanka soku – ogrom wartości
Jak widać, szklanka soku marchwiowego w ciągu dnia może pozytywnie wpłynąć na poziomy witamin i składników odpowiedzialnych za takie kwestie jak nasz wzrok, odporność, krzepnięcie, mocne kości czy prawidłowe ciśnienie krwi. Co więcej, taka szklanka może stanowić jedną z 5 zalecanych dziennych porcji warzyw i owoców. Warto w dorosłym życiu przywrócić zatem wspomnienia z dzieciństwa dotyczące mądrych rad naszych rodziców i przy następnej wizycie w sklepie sięgnąć po wspomniany sok. Będzie to decyzja w pełni poparta badaniami!
[1] Agnieszka Gryszczyńska, Bogna Gryszczyńska, Bogna Opala. Karotenoidy. Naturalne źródła, biosynteza, wpływ na organizm ludzki. Borgis – Postępy Fitoterapii 2/2011, s. 127-143, 2011.; //apetytnapolskie.com/sok-marchwiowy/
[2] Ibidem.
[3] Joanna Igielska-Kalwat, Joanna Gościańska, Izabela Nowak. Karotenoidy jako naturalne antyoksydanty. Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej (online), 2015; 69: 418-428
[4] Ibidem.
[5] //apetytnapolskie.com/sok-marchwiowy/
[6] //ligawalkizrakiem.pl/rak-niekonwencjonalnie/przeglad-terapii/sok-z-marchwi
[7] Ibidem.
[8] Ibidem; Potter, A.S., Foroudi, S., Stamatikos, A., Patil, B.S., Deyhim, F. Drinking carrot juice increases total antioxidant status and decreases lipid peroxidation in adults. Nutrition Journal, 10(1), 96, 2011.