Lepiej jeść warzywa i owoce ze skórką czy bez? Nie ma jednej odpowiedzi na to pytanie, ponieważ zarówno obieranie, jak i nieobieranie warzyw lub owoców, ma swoje zalety. Decyzja o obieraniu zależy często od pochodzenia danego produktu, jego kulinarnego przeznaczenia lub po prostu naszych preferencji smakowych. Jednocześnie istnieją warzywa i owoce, których nie sposób zjeść bez obierania, a są też i takie, które obieramy, nie wiedząc, że wcale nie musimy. Zapraszamy do lektury krótkiego przewodnika po obieraniu i nieobieraniu.
Które owoce i warzywa powinniśmy obierać?
Zastanawiając się nad obraniem bądź pozostawieniem owocu czy warzywa w skórce, najprościej przyjąć założenie, że warzywa i owoce obieramy zawsze wtedy, gdy ich skórka jest niejadalna albo niesmaczna. Tu można przytoczyć szereg przykładów z naszych polskich ogródków: obrać musimy np. pokryty grubym pancerzem seler, ale też warzywa o nieco cieńszej, choć również nienadającej się do spożycia skórce – cebulę, czosnek, buraki czy kalarepę.
Z zasady zawsze obieramy również owoce egzotyczne. Wcześniej powinniśmy umyć ich skórkę, aby usunąć z jej powierzchni resztki substancji zabezpieczających owoce w transporcie. Jak pokazują badania, co piąty Polak nie myje importowanych owoców przed obraniem. Na szczęście jednak w temacie owoców krajowych statystyki wyglądają wzorcowo – aż 96% konsumentów pamięta o konieczności ich umycia przed spożyciem i robi to zawsze.[1] Mycie owoców i warzyw pozwala usunąć z nich różne zanieczyszczenia i choć niektórzy wolą dodatkowo obrać je ze skórki, by mieć pewność, że nadają się do jedzenia, to dokładne mycie wystarczy.
Wśród popularnych warzyw i owoców jest kilka takich, które zwykle obieramy przed ugotowaniem, choć możemy zrobić to już po obróbce cieplnej. Mowa np. o ziemniakach czy ich egzotycznych kuzynach batatach: jedne i drugie można ugotować lub upiec w mundurkach, a obrać później, po przestudzeniu.
WOLISZ OBIERAĆ? Wyrzuć skórki z owoców i warzyw do kompostownika lub kontenera na odpady bio – niech zostaną ponownie wykorzystane.
Które warzywa i owoce można zjeść ze skórką
Warzywa ugotowane lub upieczone w skórce, jak wspomniane już ziemniaki i bataty, możemy obrać, ale wcale nie musimy tego robić. Gdy ich skórka zmięknie pod wpływem temperatury, nie ma na niej żadnych zgrubień, a jeśli wcześniej została też porządnie umyta, nadają się do jedzenia lub dalszej obróbki bez obierania.
Lista warzyw, z którymi można postąpić podobnie, nie kończy się na ziemniaku. Do spożycia bez obierania doskonale nadają się odmiany dyni z cieńszą skórką, jak np. hokkaido. Wydrążoną dynię można upiec w skórce, nacierając ją uprzednio olejem i doprawiając ulubionymi przyprawami. Dynia ze skórką sprawdzi się też jako składnik zup typu krem, podobnie jak cukinia, którą można dodawać bez obierania do past, placków, zapiekanek. Nie ma również potrzeby obierania bakłażanów, ogórków, pasternaku, ale też marchewki czy pietruszki, zwłaszcza gdy są młode. Należy je jednak zawsze porządnie umyć.
Owoce i warzywa ze skórką można oczywiście jeść i na surowo. Bez obierania jadamy często nasze sadownicze klasyki, czyli jabłka i gruszki. Podobnie z pomidorami czy ogórkami, które w skórce smakują równie pysznie co bez niej, zwłaszcza w pełni sezonu. Jeśli stoimy przed wyborem, czy jeść ze skórką czy bez, nie obierajmy ich – choćby dlatego, że w skórce roślin jadalnych oraz tuż pod nią zlokalizowanych jest najwięcej cennych dla zdrowia składników. Obierając skórkę zbyt grubo, możemy stracić ukryte pod nią witaminy i wspomagający trawienie błonnik. W skórce owoców i warzyw znajdują się także flawonoidy – naturalne barwniki o silnym działaniu antyoksydacyjnym, powstające pod wpływem słońca.
WOLISZ JEŚĆ ZE SKÓRKĄ? Pamiętaj o dokładnym umyciu warzyw i owoców przed spożyciem. Myj je w ciepłej wodzie, najlepiej z dodatkiem kwasku cytrynowego, a później sody oczyszczonej. Na koniec dokładnie wypłucz pozostałości tych środków samą wodą. Marchewkę i korzeń pietruszki wyszoruj szczotką lub gąbką do mycia warzyw.
Obierajmy lub nie, ale jedzmy codziennie
Obieranie owoców i warzyw to także kwestia indywidualnych przyzwyczajeń. Gdyby np. przeprowadzić ankietę wśród fanów polskich jabłek i zapytać, czy obierają je przed spożyciem, część respondentów odpowiedziałaby zapewne, że woli schrupać cały owoc, a pozostali – że obierają go i kroją na cząstki. Obie grupy uznałyby przy tym swój sposób jedzenia za najlepszy i najsmaczniejszy.
Niezależnie od tego, czy warzywa i owoce smakują nam bardziej ze skórką, czy bez niej, pamiętajmy, aby jeść je możliwie jak najczęściej. Specjaliści do spraw żywienia zgodnie potwierdzają, że obecność warzyw, owoców oraz ich przetworów w zbilansowanej diecie jest niezbędna. Każdego dnia powinniśmy zjadać ich przynajmniej 400 g, najlepiej podzielonych na 5 porcji. Nie jest to wcale ogromna ilość, bo jedna taka porcja odpowiada m.in. jednemu średniej wielkości jabłku lub pomidorowi, 2-3 śliwkom, porcji zupy warzywnej czy sałatki, ale też szklance soku o pojemności 200 ml.
Sok to zresztą jedno z wygodniejszych rozwiązań na zapewnienie sobie wartościowej dziennej porcji owoców lub warzyw. Wyprodukowany w sezonie, ze świeżo zerwanych owoców, zachowuje na dłużej ich prozdrowotne właściwości. Warto wiedzieć, że soki tłoczy się z całych owoców lub warzyw, dlatego też pijąc je, przyswajamy maksimum witamin znajdujących się pod ich skórką.
CHCESZ JEŚĆ W SPOSÓB ZBILANSOWANY? Odwiedź zakładkę Baza warzyw i owoców i dowiedz się, dlaczego warzywa i owoce są wartościowymi produktami spożywczymi, które powinniśmy włączać do codziennej diety.
[1] Na podstawie wyników ogólnopolskiego badania na temat zwyczajów i przekonań Polaków w kwestii mycia warzyw i owoców, przeprowadzonego w 2016 r. na zlecenie Polskiego Stowarzyszenia Ochrony Roślin, cyt. za: //psor.pl/co-polacy-wiedza-o-myciu-owocow-i-warzyw/ [dostęp: 13.02.2020].
