fbpx

Marchew jest warzywem, które na pewno powinniśmy uwzględniać w naszej codziennej diecie. Od tego zależy nie tylko nasze zdrowie i dobre samopoczucie ale i uroda! Marchew należy do najpopularniejszych warzyw uprawianych na szeroką skalę w Polsce, ustępując areałem uprawy tylko pomidorom i cebuli. Wielkość produkcji stawia nas w światowej czołówce, natomiast w Europie plasujemy się na pierwszym miejscu. Marchew jest warzywem tanim i na szczęście powszechnie dostępnym przez cały rok zarówno w formie świeżej, jak i przetworzonej jako smaczne soki, często w połączeniu z innymi owocami, sałatki, gotowe mrożonki, jako dodatek do gotowych potraw oraz w przyprawach w postaci suszonej. Marchew jest wykorzystywana do produkcji naturalnych barwników spożywczych, stosowanych w produktach takich jak: dżemy, lody, jogurty, cukierki, kandyzowane warzywa oraz w wyrobach cukierniczych. Służy jako surowiec na soki, mrożonki, a także jako kolorystyczne urozmaicenie sałatek a w przemyśle farmaceutycznym do barwienia witamin. Trudno więc wyobrazić sobie polska rodzinę bez tego cennego warzywa.

Wartość odżywcza marchwi

Marchew charakteryzuje się dużą wartością odżywczą. Największe znaczenie mają karotenoidy, które stanowią dla człowieka źródło witaminy A, wykazując działanie zapobiegawcze w stosunku do chorób nowotworowych, a także korzystnie wpływają na funkcjonowanie wzroku, zmniejszają ryzyko wystąpienia chorób serca oraz oddziałują korzystnie na układ odpornościowy organizmu. Oprócz karotenoidów istotnymi składnikami decydującymi o wartości smakowej i odżywczej marchwi są cukry, sole mineralne, mikroelementy, a także niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu błonnik. Szczególnie w okresie jesienno-zimowym i wiosennym możemy dzięki spożywaniu soków i surówek z marchwi zaspakajać zapotrzebowanie na te składniki, zwiększać naszą odporność i zapobiegać infekcjom tak dokuczającym w tym okresie. Spożywanie marchwi nie musi być nudne!

Krótka historia marchwi

Marchew uprawna (Daucus carota) to ten sam gatunek, co marchew dzika powszechnie spotykana na naszych łąkach. Obecny wygląd zawdzięcza wielowiekowej tradycji udomawiania i selekcji. Marchew uprawiana jest od czasów starożytnych. W przeszłości powszechnie znane wybarwienie korzeni to: białe, żółte, purpurowe, natomiast typowe dla nas odmiany o pomarańczowej barwie korzenia zostały wyhodowane i wypromowane w Holandii. Jako że pomarańczowy jest kolorem narodowym Holandii, nic dziwnego, że tak zabarwiona marchew szybko stała się oczkiem w głowie tamtejszej monarchii.

Począwszy od XVIII wieku, kiedy to rozpowszechniła się jej uprawa, aż do dnia dzisiejszego, marchew o takim właśnie zabarwieniu panuje na naszych stołach. Po latach dominacji pomarańczowej barwy marchwi, coraz częściej można spotkać inne kolory korzenia, takie jak: biały, żółty, purpurowy, purpurowo-pomarańczowy. Nasiona tych odmian są już dostępne w sprzedaży w polskich sklepach. Mamy odmiany o wysokiej plenności do produkcji soków, odmiany z gładką skórką o cylindrycznym kształcie, które świetnie się prezentują i kuszą swym wyglądem. Dla smakoszy są dostępne „baby carrots” malutkie, kształtne marchewki które mogą być pięknie podane jako dodatek. Miłośnicy zdrowego odżywiania cenią to warzywo i mogą się cieszyć również coraz częściej spotykanymi czipsami i przekąskami z marchwi. Zachęcamy więc do chrupania, popijania, spożywania tego sympatycznego i zdrowego warzywa we wszystkich możliwych postaciach.

“”

dr Piotr Kamiński

Adiunkt, Kierownik Pracowni Genetyki i Hodowli Roślin Warzywnych w Zakładzie Genetyki i Hodowli Instytutu Ogrodnictwa w Skierniewicach
Od ponad 20 lat zajmuje się hodowlą twórczą nowych mieszańców heterozyjnych kapusty głowiastej białej, kapusty pekińskiej, kalafiora i kapusty brukselskiej. Jest autorem piętnastu odmian oraz licznych publikacji naukowych z zakresu hodowli i biotechnologii.