W piątek 28 maja 2021 r. odbyło się bezpłatne seminarium naukowe online, dotyczące rynku sokowniczego. Wydarzenie zostało zorganizowane przez Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB (IERiGŻ-PIB), który zaprosił do współpracy Stowarzyszenie Krajowa Unia Producentów Soków (KUPS).
Podczas seminarium poruszono liczne zagadnienia dotyczące rynku soków, nektarów i napojów, w tym m.in. odwołano się do kluczowych celów i aktywności Stowarzyszenia Krajowa Unia Producentów Soków w tym obszarze, dokonano porównania rynków w skali kraju, Europy jak i świata, a także przedstawiono trendy i wyzwania rynkowe dotyczące całej branży sokowniczej. Prelegenci przedstawili również kompleksowe działania i aktywności podejmowane w ramach branży sokowniczej na rzecz kontrolowania jakości produktów oraz edukacji społecznej w zakresie soków, napojów i nektarów.
Wydarzenie zostało zorganizowane za pośrednictwem platformy Teams, na której zgromadziło się łącznie około 70 uczestników, umożliwiając tym samym wirtualną integrację przedstawicieli branży sokowniczej w Polsce oraz przedstawicieli nauki.. Podczas seminarium eksperci z Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB oraz Stowarzyszenia KUPS wygłosili dwa wykłady. Wypowiedzi eksperckie zostały wzbogacone merytorycznymi prezentacjami, które nie tylko wzbudziły zainteresowanie uczestników, ale jednocześnie były doskonałą okazją do przyswojenia rzetelnej i jakościowej branżowej wiedzy.
Seminarium otworzył prof. dr hab. Marian Postawka, dyrektor IERiGŻ-PIB serdecznie witając zebranych.
Pierwsze wystąpienie podczas seminarium naukowego dotyczyło krajowego i światowego rynku zagęszczonych soków owocowych. Prezentację wygłosiła dr hab. Bożena Nosecka, prof. IERiGŻ, Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB, która poruszyła tematykę dotyczącą pozycji Polski w światowym eksporcie zagęszczonych soków owocowych i w unijnym imporcie tych produktów, jak również pozycji zagęszczonych soków owocowych w polskiej produkcji przetworów owocowych i ich eksporcie.
Ekspert odniosła się również do zmiany w produkcji wybranych soków zagęszczonych w Polsce i w eksporcie zagęszczonego soku jabłkowego na tle krajów konkurentów oraz zmiany struktury produkcji i eksportu zagęszczonych i niezagęszczonych soków jabłkowych. Jak stwierdza ekspert dr hab. Bożena Nosecka, prof. IERiGŻ, Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB – Soki zagęszczone, w tym głównie sok jabłkowy mają istotne znaczenie w krajowej produkcji i eksporcie przetworów owocowych. Czynnikiem sprzyjającym wzrostowi produkcji i eksportu zagęszczonego soku jabłkowego jest możliwe utrzymanie tendencji spadkowej produkcji i eksportu w Chinach. Należy zauważyć, że rośnie popyt na rynku światowym na soki NFC, a przez to zwiększa się produkcja i eksport tych produktów w Polsce. Utrzymanie tendencji wzrostowej produkcji soków NFC (głównie jabłkowych), kosztem soków zagęszczonych, spowoduje obniżenie łącznej wartości produkcji przetworów owocowych, ale też zmniejszenie zapotrzebowania na krajowe owoce w przetwórstwie.
Natomiast Prezes Stowarzyszenia Krajowa Unia Producentów Soków (KUPS) Julian Pawlak wygłosił prezentację dotyczącą rynku soków, nektarów i napojów z owoców i warzyw. Podczas wystąpienia została podkreślona rola Stowarzyszenia KUPS oraz Dobrowolnego Systemu Kontroli rynku soków i nektarów (DSK) stojących na straży jakości i bezpieczeństwa produktów branży sokowniczej. Odwołał się ponadto do Kodeksu Praktyki A.I.J.N. do oceny jakości i autentyczności soków owocowych i warzywnych oraz regulacji prawnych będących gwarantem najwyższej jakości produktów sokowniczych. Ponadto Prezes KUPS zaprezentował różnice pomiędzy poszczególnymi produktami spożywczymi jakimi są soki, nektary oraz napoje z owoców i warzyw wraz z podkreśleniem miejsca soków w codziennej, zbilansowanej diecie. W kontekście dbałości o jakość przetworów o wysokich walorach odżywczych (oświadczenia żywieniowe i zdrowotne) powstałych z warzyw i owoców Prezes Julian Pawlak przywołał System jakości Certyfikowany Produkt (CP). Podkreślić należy, że Systemem Jakości Certyfikowany Produkt (CP) mogą zostać objęte produkty z owoców i warzyw o wysokiej wartości odżywczej, które nie zawierają dodanych cukrów i słodzików, konserwantów, barwników i aromatów niepochodzących z owoców i warzyw, z których zostały wyprodukowane. Warto o tym pamiętać włączając owocowo-warzywne przetwory, w tym m.in. soki do codziennej, zbilansowanej diety – podsumował Prezes Stowarzyszenia KUPS Julian Pawlak.
Omówił również System Znakowania FOP (front of pack) dotyczący znakowania za pomocą kolorów wartości odżywczych na opakowaniu produktu. System ten budzi wiele kontrowersji i jak podkreślił ekspert może on nieść za sobą wzrost konkurencji w branży, a nie realne korzyści dla konsumentów. W naszej ocenie wprowadzenie dodatkowego znakowania wartością odżywczą z przodu opakowania (FOP) będzie służyło przede wszystkim do konkurowania produktów i producentów między sobą, natomiast nie będzie niosło rzeczywistych i korzystnych dla konsumenta elementów edukacyjnych. System Znakowania FOP nie odnosi się do prawidłowo zbilansowanej diety, negatywnie i niesprawiedliwe ocenia żywność naturalną nieprzetworzoną, w tym m.in. przetwory powstałe z warzyw i owoców takie jak soki. Co więcej, wpływa negatywnie na pozycję rolników, upraw i przedsiębiorstw ekologicznych oraz całą branżę niskoprzetworzonych produktów rolno – spożywczych – podkreślił Prezes Stowarzyszenia KUPS Julian Pawlak.
Pozostając w tematyce trendów i wyzwań rynkowych Prezes Stowarzyszenia KUPS Julian Pawlak stwierdził, że wzrastające koszty energii mają swoje realne odzwierciedlenie w cenie produktu, a co za tym idzie, wpływają na konkurencyjność zarówno na rynku krajowym i zagranicznym. Oznacza to, że wszyscy producenci muszą inwestować zarówno w redukcję zużycia energii jak i w tworzenie źródeł energii odnawialnej. Producenci w krajach znacząco bardziej zaawansowanych w transformacji energetycznej, z dużo większym udziałem energii pochodzących z OZE, będą zyskiwać coraz większą przewagę na rynku UE. W Polsce musi dojść do szybkich zmian i dekarbonizacji energetyki, w przeciwnym wypadku eksport naszej żywności, który stanowi 30% całej produkcji może zostać zagrożony – podsumował ekspert.
Po wystąpieniach ekspertów miała miejsce dyskusja, w ramach której uczestnicy zadawali pytania oraz wymieniali się poglądami dotyczącymi zarówno rynku krajowego, jak i globalnego.
Działanie realizowane jest w ramach programu „5 porcji warzyw, owoców lub soku XI” – sfinansowanego ze środków Funduszu Promocji Owoców i Warzyw
