Jabłka są jednymi z najpopularniejszych i najchętniej spożywanych owoców strefy klimatu umiarkowanego. Cenione ze względu na walory smakowe, odżywcze, przechowalnicze i wszechstronne zastosowanie kulinarne. Owoce te jako jedne z pierwszych zostały przystosowane przez człowieka do uprawy na potrzeby konsumpcyjne, a na przestrzeni wieków uzyskano ponad 10 tysięcy odmian. Jabłka stały się ważnym symbolem w kulturze i sztuce, poczynając od biblijnej przypowieści o Adamie i Ewie, mitologii, po malarstwo z różnych okresów. Owoce te zobaczyć można na obrazach Rafaela Santiego, Renoira czy Vincenta van Gogha, popkulturowych plakatach czy jako logo jednej z największych firm komputerowych.
W Polsce jabłka są powszechnie dostępne nie tylko w okresie zbiorów, ale przez cały rok. Dzieje się tak z uwagi na doskonałe właściwości przechowalnicze tych owoców. W jaki sposób są one przechowywane? Owoce zaraz po zbiorze trafiają do specjalnych chłodni, w których zmieniana jest nie tylko temperatura, ale także atmosfera, by jak najbardziej spowolnić procesy dojrzewania. Chroni to jabłka przed starzeniem, utratą wartości odżywczych i smakowych, co czyni je produktem pełnowartościowym przez cały rok, a przy tym atrakcyjnym cenowo.
Czy warto i w jaki sposób włączać jabłka do diety?
Składniki odżywcze
Jedno średniej wielkości jabłko dostarcza około 100 kilokalorii i 4,5 g błonnika pokarmowego, wspomagającego pracę jelit. Ponadto przeciętny owoc dostarcza około 8,5 mg witaminy C, ważnego przeciwutleniacza, mającego właściwości przeciwstarzeniowe i wspomagające pracę układu odpornościowego. Należy pamiętać, że jabłka to przede wszystkim bogactwo ułatwiających trawienie pektyn a także kwasów organicznych, których stężenie jest różne w zależności od odmiany. Jedząc te smaczne owoce dostarczamy także niewielkich ilości wapnia, żelaza oraz prowitaminy A. Co ważne, szczególnie dla młodych kobiet, jabłka to doskonałe źródło składników mineralnych, takich jak potas, magnez i kwas foliowy, wspierających prawidłowe funkcjonowanie organizmu tak ważne w okresie rozrodczym.
Nie tylko jako przekąska
Jabłka mają wiele zastosowań kulinarnych, są doskonałe nie tylko na surowo i jako składnik sałatek zarówno owocowych, jak i warzywnych. Można je spożywać także na ciepło w postaci prażonej, gotowanej czy jako dodatek do wypieków.
Kucharze urozmaicają jabłkami rosoły, wywary, a także pieczone i duszone mięsa. Owoce te idealnie nadają się na przetwory, takie jak soki, smoothie, przeciery, sosy czy ostatnio bardzo modne octy z dodatkami ziół i przypraw. Można z nich tworzyć różne nadzienia, zarówno do słodkich rogalików, jak i dań głównych, którym nadają lekko winnego smaku i aromatu. Z jabłek można przygotować także doskonałe kompoty, a dla dorosłych smakoszy cydr.
Polska jest największym producentem jabłek w Europie, dlatego w różnych opakowaniach, powszechnie dostępne są w sklepach soki jabłkowe – klarowne, naturalnie mętne czy przecierowe, z jednej odmiany lub odmian mieszanych. Sok jabłkowy jest również często jednym ze składników wieloowocowych lub owocowo-warzywnych soków oraz smoothies. Wszystkie rodzaje soków to produkty, które nie zawierają żadnych dodatków, takich jak konserwanty, sztuczne barwniki czy aromaty.
Osoby poszukujące zdrowej alternatywy dla tak zwanych przekąsek telewizyjnych mogą samodzielnie zrobić chipsy jabłkowe, susząc pokrojone owoce. Najcenniejsze składniki jabłek, takie jak witamina C, polifenole, w tym kwercetyna, fitosterole oraz większość błonnika, znajduje się w skórce lub tuż pod nią.
Podsumowując: spożywajmy jabłka pod każdą postacią, kierując się ich pochodzeniem. Jabłka lokalne, polskie, w trakcie sezonu to zawsze trafiony wybór.
Dr Justyna Bylinowska
