Jak mądrze planować zakupy spożywcze?

Każdemu z nas zdarza się wyrzucać jedzenie. Zazwyczaj na śmietniku ląduje to, które się zepsuło, ale niemal co 4 Polak przyznaje, że wyrzuca, ponieważ kupuje zbyt dużo[1]. Warto zapobiegać marnowaniu żywności, bo wpływa ono negatywnie i na środowisko, i na nasze domowe finanse. Najlepiej zacząć tu od przemyślanych zakupów spożywczych. Jak je zaplanować, by jeść w sposób zbilansowany, a jednocześnie oszczędzać? Oto nasze rady:

Przed zakupami zrób przegląd zapasów

Ten prosty trick może być odkrywczy dla tych, którzy wciąż znajdują na półkach przeterminowane jedzenie. Jak pokazały badania Polskiej Federacji Banków Żywności, ledwie ponad 40% z nas ma nawyk zaglądania do lodówki przed pójściem po zakupy spożywcze[2]. Warto wyrobić taki nawyk, bo kilka minut poświęconych na przegląd tego, co mamy w zapasie, pozwoli ograniczyć niepotrzebne wydatki.

Kupuj produkty o długim terminie przydatności do spożycia

Podczas zakupów warto sprawdzać terminy przydatności do spożycia i wybierać żywność z tymi najdłuższymi. Pewne pod tym względem są zawsze produkty pasteryzowane, np. soki owocowe i warzywne w kartonach. Soki 100% nie tylko są w 100% z owoców czy warzyw, ale także zachowują wartości odżywcze owoców czy warzyw, z których zostały zrobione. Znana od lat pasteryzacja to bezpieczny proces przedłużający trwałość jedzenia, dzięki któremu do soków niepotrzebne jest dodawanie sztucznych dodatków – sok przed rozlewem jest podgrzewany do temperatury pasteryzacji, przetrzymywany w niej kilkadziesiąt sekund, a potem szybko chłodzony i rozlewany w warunkach sterylnych. Pasteryzacja eliminuje drobnoustroje  odpowiedzialne za psucie zachowując bogactwo wartości odżywczych, a sterylny rozlew gwarantuje, że produkt można długo przechowywać. Produkty pasteryzowane można spokojnie kupować na zapas!

Przed zakupami planuj posiłki

Ci, którzy robią duże zakupy spożywcze raz na jakiś czas, mogą je robić sprytniej dzięki planowaniu domowego menu. Trudno z góry przewidzieć, ile przez tydzień zje nasza rodzina, ale już ilość produktów na kilka obiadów da się ogólnie oszacować. Polecamy ten sposób zwłaszcza przy zakupach produktów nietrwałych, a niezbędnych w codziennej diecie, np. świeżych warzyw i owoców.

Zawsze chodź na zakupy z listą

 Gdy idziemy do sklepu nieprzygotowani, kupujemy dużo więcej niż jesteśmy w stanie zjeść. Efekt to kilogramy jedzenia, dodatkowo nasze pieniądze są wyrzucone na śmietnik. Warto przed zakupami spisać wszystko, czego potrzebujemy na kartce lub w aplikacji w telefonie, a w sklepie ściśle trzymać się listy i nie kupować niczego spoza niej.

Przechowuj jedzenie tak, by się nie psuło

Po powrocie z zakupów dobrze jest poświęcić chwilę na ich posegregowanie. Tu pamiętajmy, by w lodówce i szafkach żywność z krótkimi terminami przydatności czy ważności postawić z przodu, ale też starajmy się przedłużyć żywotność produktów świeżych. Nabiał zawsze trzymamy w lodówce i podobnie powinniśmy postąpić z zielonymi warzywami i mocno dojrzałymi owocami. Jednak nie wszystkim warzywom i owocom posłuży niska temperatura: które przechowywać na blacie, a które w ciemnej szafce, wyjaśniamy tutaj.

Jeśli jednak okaże się, że kupiliśmy lub przygotowaliśmy za dużo jedzenia, pamiętajmy, że możemy je zostawić w jadłodzielniach czy stołówkach współfinansowanych przez GOSP czy MOPS. Warto mieć je na uwadze przed dłuższymi wyjazdami np. na wakacjami lub feriami. Ważne, aby zostawione produkty były zdatne do spożycia. Jedzenie nie zmarnuje się, a dodatkowo ktoś z niego skorzysta.

Planowanie zakupów nie zajmuje dużo czasu, a przynosi wiele korzyści. Przestrzegając kilku prostych zasad możemy ograniczyć marnotrawstwo żywności, a zaoszczędzone przez to pieniądze wydać na coś przyjemnego. Ponadto kupując świadomie, bardziej świadomie jemy, a zbilansowana dieta, pełna składników odżywczych z warzyw i owoców, to najlepszy sposób na zachowanie zdrowia na lata.

 

[1] Nie marnuj jedzenia 2020 – raport Polskiej Federacji Banków Żywności, //bankizywnosci.pl/raporty-marnowanie-zywnosci/ [dostęp 4.02.2022 r.].

[2] Tamże