Są święta, które szczególnie lubimy. Zaliczamy do nich Światowy Dzień Soku, Międzynarodowy Dzień Owoców i Warzyw, ale również Europejski Dzień Zdrowego Jedzenia i Gotowania, który przypada na 8 listopada. To inicjatywa zapoczątkowana w 2007 r. po to, aby zachęcić przede wszystkim dzieci do budowania prawidłowych nawyków żywieniowych w trosce o ich zdrowie.
A jest o co walczyć, biorąc pod uwagę narastający problem nadwagi i otyłości wśród dzieci. Zgodnie z danymi przeanalizowanymi przez Światową Organizację Zdrowia (WHO)[1], w skali globalnej nadmierną masę ciała stwierdzono już u 29% chłopców oraz 27% dziewczynek w wieku od 6 do 9 lat. Otyłość stanowi realne zagrożenie dla zdrowia, bo może prowadzić do rozwoju wielu chorób cywilizacyjnych, takich jak nadciśnienie tętnicze, cukrzyca typu 2 czy zespół metaboliczny[2]. Jednym z najważniejszych czynników, które mogą wyhamować epidemię otyłości, jest właściwe odżywianie. Właśnie dlatego warto budować u dzieci dobre nawyki żywieniowe już od najmłodszych lat.
Zasady zdrowego żywienia
Prawidłowa dieta, a więc i właściwy bilans energetyczny, mają ogromne znaczenie dla życia i zdrowia dzieci i młodzieży, ale także osób dorosłych. Poznanie i stosowanie na co dzień zasad prawidłowego odżywiania może przyczynić się do lepszej kondycji fizycznej i samopoczucia, a więc do uzyskania większego komfortu życia. Eksperci z Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – PZH prezentują zasady zdrowego odżywiania w formie talerza tak, aby zobrazować, które produkty i w jakiej ilości powinny się znaleźć w pojedynczych posiłkach każdego dnia. Jak widać, warzywa i owoce to przynajmniej połowa każdego dania w dobrze zbilansowanej diecie.
Warzywa i owoce na zdrowie
Zgodnie z zaleceniami ekspertów, najważniejszym elementem posiłków powinny być warzywa i owoce. Warto sięgać po nie 5 razy dziennie w łącznej ilości minimum 400 gramów. Dlaczego aż tyle? Są to produkty bogate w składniki bioaktywne, czyli te, które pozytywnie oddziałują na cały organizm i funkcjonowanie poszczególnych jego układów. Chodzi o witaminy, składniki mineralne, ale też błonnik czy zdrowe węglowodany, które są źródłem energii do działania. Warzywa i owoce możemy jeść w różnej formie, surowej, gotowanej, ale także płynnej. Jedna szklanka soku (ok. 200 ml) może zastąpić 1 z 5 porcji warzyw i owoców w codziennej diecie. Pamiętajmy też o produktach pełnoziarnistych, nabiale, ale i zdrowych olejach roślinnych czy właściwym nawodnieniu. Warto też zwracać uwagę na wspomniany bilans energetyczny, czyli dostosowanie kaloryczności diety do codziennego trybu życia i aktywności. Jeśli codzienne menu będzie zbyt kaloryczne, a nasza aktywność fizyczna zbyt niska, nie unikniemy przyrostu masy ciała, a to już pierwszy krok do nadwagi, otyłości i problemów zdrowotnych. Dlatego produkty o niskiej kaloryczności, a do takich należą bezsprzecznie owoce, warzyw oraz soki, stanowią zdrową alternatywę pełną witamin, składników mineralnych i wielu różnych fitozwiązków, w tym antyoksydantów niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu.
Zdrowe menu w praktyce
Teoria a praktyka nie zawsze jednak idą w parze. Każdy z nas ma swoje nawyki żywieniowe, nie zawsze zgodne z zaleceniami ekspertów. Niemniej stawka jest wysoka – chodzi w końcu o nasze zdrowie i samopoczucie. Dlatego jeśli wiemy, że nasze posiłki mocno odbiegają od zaprezentowanego wcześniej talerza, warto to zmienić. Odradzamy jednak rewolucję – aby zmiany były trwałe, trzeba je wprowadzać stopniowo, najlepiej małymi krokami. Jak to zrobić? Np. skupić się przez tydzień na jednym posiłku tak, aby był zgodny z zaleceniami żywieniowymi. Gdy utrwalimy sobie, jak może on wyglądać w zdrowej formie, zastosujmy zasady prawidłowego odżywiania w kolejnym posiłku. I tak dalej, aż do uzyskania codziennego menu na dietetyczną piątkę! Można też zacząć w mniejszej skali – wprowadzać stopniowo do posiłków warzywa i owoce, zaczynając np. od szklanki soku do śniadania – to też porcja!
Zdrowy przykład dla dzieci
Rodzice szczególnie powinni przyjrzeć się codziennym posiłkom nie tylko swoich dzieci, ale i własnym. Najmłodsi obserwują dorosłych i chętnie naśladują – stanowimy dla nich przykład również pod względem odżywiania. Jeśli zadbamy o zdrowe, smaczne i pożywne dania we własnym jadłospisie, łatwiej zachęcimy dzieci do stosowania podobnej diety. Przekonamy je, że jest to łatwe i przyjemne, a do tego już krok do budowania prawidłowych nawyków żywieniowych. A sposobów na to jest wiele – nawet takich, które przekonają największego niejadka! Z okazji Europejskiego Dnia Zdrowego Jedzenia i Gotowania zachęcamy do świętowania, w trosce o zdrowie i dobre samopoczucie!
[1] //www.mp.pl/pacjent/pediatria/aktualnosci/badania/271637,alarmujace-wskazniki-otylosci-u-dzieci
[2] //dietetycy.org.pl/nadwaga-i-otylosc-u-dzieci-i-mlodziezy-przyczyny-nastepstwa-zalecenia/
