Zbilansowana dieta pozwala organizmowi funkcjonować sprawniej, a jednym z jej największych beneficjentów są nasze jelita. Sięgając regularnie po warzywa, owoce i soki, regulujemy pracę jelit, wspieramy ochronę ich przed rozwojem polipów czy owrzodzeń, a nawet przed niektórymi nowotworami. Które składniki odżywcze z warzyw i owoców są dla jelit szczególnie korzystne?
Błonnik – nie tylko na zaparcia
Mówiąc „błonnik”, myślimy o pełnoziarnistych produktach zbożowych, podczas gdy warzywa, owoce i soki są również bogatym źródłem tego ważnego składnika. Ważnego, bo dzięki niemu lepiej trawimy, szybciej odczuwamy sytość, rzadziej cierpimy na zaparcia i wzmacniamy ogólną kondycję układu pokarmowego. Badania naukowe dowodzą także, że dieta zawierająca błonnik zapobiega powstawaniu polipów w jelicie grubym, a przez to wspiera prewencję raka jelita, który często rozwija się z nieleczonych polipów. U osób spożywających duże ilości błonnika z warzyw ryzyko polipów jest nawet o 1/3 niższe, a najlepsze działanie ochronne wykazują tu pomidory, strączki i gotowane warzywa zielone[1]. My do tej listy dodajemy jeszcze warzywa korzeniowe, owoce jagodowe, jabłka i otrzymywany z nich mętny sok jabłkowy, a także wszystkie mętne i przecierowe soki owocowe i warzywne – kolejne smaczne i bogate źródła błonnika w diecie, w tym rozpuszczalnej w wodzie pektyny, która odgrywa niezwykle korzystną rolę w „wymiataniu” wolnych rodników z naszego organizmu.
Karotenoidy dla lepszej pracy jelit
Wśród produktów, które korzystnie wpływają na jelita, dietetycy wymieniają też warzywa o wysokiej zawartości karotenoidów. Dowiedziono, że nie tylko wspomagają ogólną pracę jelit, ale – podobnie jak żywność bogata w błonnik – zapobiegają powstawaniu polipów[2]. Na szczęście nie trzeba być specjalistą, by łatwo wzbogacić dietę w karotenoidy. Składniki te znajdziemy we wszystkich żółto-pomarańczowych warzywach i owocach: marchewce, dyni, papryce, pomidorach, a także sokach: np. soku marchwiowym. Jedna szklanka soku z marchwi zaspokaja całodzienne zapotrzebowanie organizmu na beta-karoten, który jest prowitaminą A, a jednocześnie stanowi 1 z 5 zalecanych codziennych porcji warzyw i owoców w diecie. Oprócz jelit karotenoidy wspierają również nasz wzrok i odporność, a także niwelują szkodliwe działanie wolnych rodników. Warto zatem uwzględnić produkty z owoców i warzyw bogate w karotenoidy w codziennym jadłospisie.
Witamina C w prewencji raka jelita
Rak jelita grubego to jeden z najczęstszych i najpóźniej diagnozowanych nowotworów. Sprzyjają mu niewłaściwe nawyki żywieniowe, ale z kolei modyfikując styl życia i dietę możemy go uniknąć aż w 47% przypadków. Takie wnioski płyną z raportu American Institute for Cancer Research i World Cancer Research Fund, będącego analizą kilkudziesięciu światowych badań nad prewencją raka jelita. Twórcy raportu podkreślają, że w diecie chroniącej przed nowotworem okrężnicy i odbytnicy powinny znaleźć się produkty pełnoziarniste, probiotyki, a także warzywa i owoce bogate w witaminę C, np. truskawki, szpinak czy brokuły[3]. Witaminę C znajdziemy też w innych łatwo dostępnych produktach, jak choćby porzeczkach, papryce czy natce pietruszki, która tego składnika zawiera więcej niż cytryna!
Regenerujący burak i probiotyczne kiszonki
Mało kto wie, że czerwony burak, oprócz wspierania wydolności organizmu czy regulacji ciśnienia krwi, sprawdza się w leczeniu chorób jelit. Dzięki glutaminie, która przyspiesza regenerację śluzówki jelita, sok z buraka dietetycy polecają chorym na wrzodziejące zapalenie jelita grubego[4]. Obok prozdrowotnych buraków odkryciem ostatnich lat są warzywa fermentowane, np. kiszone ogórki i kapusta. Stanowią naturalne wsparcie dla flory bakteryjnej jelit, z której bierze się znaczna część odporności naszego organizmu. To właśnie bakterie żyjące w przewodzie pokarmowym stymulują układ immunologiczny, a także syntetyzują niektóre witaminy, odpowiadają za regenerację i gojenie się ścian jelita. Zaburzenia ilościowe lub jakościowe w ich składzie mogą doprowadzić do stanów zapalnych w przewodzie pokarmowym[5].
Polskie warzywa i owoce i otrzymane z nich różne produkty to prawdziwa kopalnia składników odżywczych, korzystnych i dla samych jelit, i dla całego organizmu. Warto po nie sięgać 5 razy dziennie w łącznej ilości min. 400 g, a jedną z 5 porcji zastępować szklanką soku. Taka dieta to najlepsze wsparcie dla jelit, a jednocześnie najsmaczniejsza profilaktyka.
