Nadciśnienie tętnicze, czyli nieprawidłowy wzrost ciśnienia krwi przepływającej przez tętnice, jest coraz powszechniej występującą chorobą cywilizacyjną. Jak podaje Narodowy Fundusz Zdrowia, w 2018 dotyczyła ona już prawie 10 milionów Polaków. W Światowym Dniu Nadciśnienia Tętniczego przybliżamy sposoby obniżające ryzyko zachorowania na tę chorobę.
Świadomość zagrożeń związanych z nadciśnieniem tętniczym jest niska
Mimo iż Eksperci Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego (PTNT) ostrzegają przed przykrymi następstwami nadciśnienia tętniczego, takimi jak choroby sercowo-naczyniowe, przewlekła niewydolność nerek czy uszkodzenia wzroku [1], skuteczność leczenia nadciśnienia tętniczego w Polsce wciąż utrzymuje się na niskim poziomie. Zdaniem prof. Andrzej Tykarskiego, byłego prezesa PTNT, przyczyną takiego stanu rzeczy jest to, że wielu Polaków nie wie, że cierpi na tę chorobę [1]. Sytuacja ta wynikać może z faktu, iż nadciśnienie tętnicze najczęściej nie daje żadnych objawów [2].
Co więcej, rozwojowi tej choroby sprzyjają brak ruchu i dieta uboga w warzywa i owoce, których konsekwencją nierzadko jest otyłość – jeden z czterech głównych czynników ryzyka wykształcenia się nadciśnienia tętniczego pierwotnego – której poziom w Polsce stale wzrasta. Zdaniem 89% lekarzy i dietetyków dieta bogata w warzywa, owoce, a także ich przetwory, w tym soki, przyczynia się do ograniczenia ryzyka rozwoju chorób układu krążenia [2]. Zachęcamy więc do zmiany nawyków żywieniowych i zapoznania się ze wskazówkami pomocnymi w urozmaiceniu diety i wzbogaceniu jej o cenne składniki odżywcze.
Warzywa i owoce sprzymierzeńcem w profilaktyce nadciśnienia tętniczego
Jednym ze sposobów prewencji nadciśnienia tętniczego jest spożywanie bogatych w potas i magnez warzyw, takich jak pomidory, czerwone buraki, kalarepa czy brukselka. Zalecane jest też sięganie po nasiona roślin strączkowych, takich jak fasola i groch, które są nie tylko dobrym źródłem białka w diecie roślinnej, ale też magnezu. Doskonale sprawdzą się one jako dodatek do obiadu czy składnik warzywnych sałatek z lekkimi sosami na bazie oliwy.
Dobrym sposobem na dostarczenie organizmowi korzystnych w profilaktyce nadciśnienia tętniczego składników odżywczych jest też włączenie do jadłospisu soku z buraka lub pomidora. Ten pierwszy to bogate źródło magnezu o udowodnionym działaniu w zakresie obniżania ciśnienia. Drugi charakteryzuje się wysoką zawartością potasu – już 1 szklanka zapewni przeciętnie 26% dziennej Referencyjnej Wartości Spożycia (RWS) dla osoby dorosłej. Polecamy też sięganie po zdrowe przekąski, np. słupki z kalarepy. Porcja tego warzywa dostarcza sporej dawki potasu, a także witaminy C.
Niezawodne w regulacji ciśnienia są również owoce aronii oraz otrzymany z nich sok lub nektar. Charakteryzują się najwyższą zawartością flawonoidów i antyoksydantów ze wszystkich znanych surowców żywnościowych, dzięki czemu wykazują właściwości antynowotworowe. Wspierają układ sercowo-naczyniowy poprzez wzmacnianie ścian naczyń krwionośnych, poprawiając jednocześnie ich elastyczność, obniżają również ciśnienie krwi.
Zdrowe nawyki to podstawa
Spożywanie zalecanych przez specjalistów 400 g warzyw i owoców dziennie – w podziale na 5 porcji – jest jednym z podstawowych działań sprzyjających utrzymaniu organizmu w zdrowiu. Warto pamiętać, że jedną z nich zastąpić można szklanką soku (200 ml).
Mamy nadzieję, że powyższe propozycje zainspirują do sięgania po zdrowe przekąski i do świadomego komponowania posiłków – uwzględniającego nie tylko walory smakowe, ale też prozdrowotne.
___
[1] //zdrowie.wprost.pl/medycyna/choroby/10219125/eksperci-nawet-17-mln-polakow-moze-miec-nadcisnienie-tetnicze.html (dostęp 13.05.2021)[2] //pacjent.gov.pl/zapobiegaj/cisnienie-pod-kontrola (dostęp 13.05.2021)
[3] Raport z badania ilościowego IQS dla KUPS, grudzień 2018 r. Badanie wiedzy specjalistów na temat zasad prawidłowego odżywiania. Badanie metodą CATI, próba ogólnopolska = 180.
