Prawie 25% osób w podeszłym wieku może być niedożywionych, a w wyniku starzenia się społeczeństwa liczba ta będzie tylko wzrastać[1] – tak wynika z metaanalizy badaczy z Uniwersytetu Rovira i Virgili z Hiszpanii. Konsekwencją niedożywienia jest między innymi wyższe ryzyko występowania niedoborów składników odżywczych oraz witamin. Szczególnie istotne jest więc zwrócenie uwagi na odżywianie osób starszych. Dietę seniora może uzupełnić sok 100%, którego szklanka zastąpi jedną z zalecanych 5 porcji warzyw i owoców w ciągu dnia.
Zdrowe odżywianie w każdym wieku wpływa na wiele czynników, m.in. zmniejsza ryzyko chorób cywilizacyjnych i wpływa na ogólne samopoczucie. U osób starszych właściwa dieta jest szczególnie ważna – pozwala na zachowanie pełni zdrowia oraz prawidłowego funkcjonowania organizmu[2].
Zalecenia dotyczące żywienia osób starszych nie różnią się znacznie od ogólnie przyjętych zasad zdrowego odżywiania. Specjaliści zwracają w nich jednak szczególną uwagę na spożycie warzyw i owoców, a także na odpowiednie nawodnienie organizmu. Ważne jest również, aby dieta była indywidualnie dostosowana do potrzeb, a także uwzględniała występujące choroby. Odpowiednio zbilansowana, składająca się z zalecanej ilości warzyw i owoców zapewni składniki odżywcze i witaminy niezbędne do prawidłowego funkcjonowania. Może również pozytywnie wpłynąć na samopoczucie[3].
Soki w diecie seniora
Specjaliści opracowujący Piramidę Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej dla osób w wieku starszym, zwracają również uwagę na soki, które mogą zastąpić jedną porcję warzyw i owoców w ciągu dnia[4]. Są proste w podaniu, wprowadzają wiele minerałów do codziennej diety i co ważne – zwiększają ilość wypitych płynów. Soki rozwiązują również powszechny problem pozostawania w jamie ustnej pestek, drobin miąższu i włókien z owoców co jest szczególnie uciążliwe dla osób z protezą zębową.
„To bardzo wygodny sposób na jedną porcję warzyw i owoców każdego dnia – osoby w podeszłym wieku często nie mają siły przygotowywać sobie posiłków, tym bardziej tych pełnowartościowych i odpowiednio zbilansowanych. Mogą mieć również trudności z gryzieniem, a także z zaburzeniami smaku i węchu. Mało urozmaicone posiłki, spożywanie ich rzadko i w niewielkich ilościach może doprowadzić do wielu niedoborów oraz niedożywienia, które u osób starszych może być szczególnie niebezpieczne” – opowiada dr Agnieszka Kozioł-Kozakowska, dietetyk i adiunkt w Klinice Pediatrii Gastroenterologii i Żywienia, Kierownik Pracowni Dietetyki Pediatrycznej UJ CM
Sok z wiśni, a funkcje poznawcze. Sok z buraka, a ciśnienie tętnicze.
Niektóre soki mogą nie tylko uzupełnić dietę seniora w odpowiednie składniki odżywcze. Mają też swoje wyjątkowe działanie. Przykładowo uzupełnienie diety sokiem z wiśni[5] może pozytywnie wpływać na zachowanie funkcji poznawczych osób starszych. Sok z buraka wpływa z kolei pozytywnie na obniżanie ciśnienia tętniczego krwi[6],[7]. To działanie może pośrednio zmniejszać ryzyko wystąpienia udaru, na który również osoby w podeszłym wieku są szczególnie narażone[8].
O odpowiednią dietę i nawodnienie należy dbać każdego dnia, a szczególnie teraz, w trakcie letnich upałów, kiedy wszyscy jesteśmy narażeni na zwiększoną utratę wody z organizmu.
[1] Besora-Moreno, M., Llauradó, E., Tarro, L., & Solà, R. (2020). Social and Economic Factors and Malnutrition or the Risk of Malnutrition in the Elderly: A Systematic Review and Meta-Analysis of Observational Studies. Nutrients, 12(3), 737.
[2] Pinto de Souza Fernandes, D., Duarte, M. S. L., Pessoa, M. C., Franceschini, S. do C. C., & Ribeiro, A. Q. (2017). Evaluation of diet quality of the elderly and associated factors. Archives of Gerontology and Geriatrics, 72, 174–180.
[3] Bremner, J. D., Moazzami, K., Wittbrodt, M. T., Nye, J. A., Lima, B. B., Gillespie, C. F., Rapaport, M. H., Pearce, B. D., Shah, A. J., & Vaccarino, V. (2020). Diet, Stress and Mental Health. Nutrients, 12(8), 2428.
[4] M. Jarosz, Piramida Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej dla osób w wieku starszym //ncez.pzh.gov.pl/seniorzy/piramida-zdrowego-zywienia-i-aktywnosci-fizycznej-dla-osob-w-wieku-starszym-2/ [dostęp: 28.06.2022]
[5] Chai SC, Jerusik J, Davis K, et al. Effect of Montmorency tart cherry juice on cognitive performance in older adults: a randomized controlled trial. Food Funct 2019;10(7):4423-31. doi: 10.1039/c9fo00913b
[6] Jones T, Dunn EL, Macdonald JH, et al. The Effects of Beetroot Juice on Blood Pressure, Microvascular Function and Large-Vessel Endothelial Function: A Randomized, Double-Blind, Placebo Controlled Pilot Study in Healthy Older Adults. Nutrients 2019;11(8) doi: 10.3390/nu11081792
[7] Stanaway L, Rutherfurd-Markwick K, Page R, et al. Acute Supplementation with Nitrate-Rich Beetroot Juice Causes a Greater Increase in Plasma Nitrite and Reduction in Blood Pressure of Older Compared to Younger Adults. Nutrients 2019;11(7) doi: 10.3390/nu11071683
[8] D’Elia L, Dinu M, Sofi F, et al. 100% Fruit juice intake and cardiovascular risk: a systematic review and meta-analysis of prospective and randomised controlled studies. European Journal of Nutrition 2021;60(5):2449-67. doi: 10.1007/s00394-020-02426-7
